Uzman Klinik Psikolog Dilge Bilmem, halk ortasında bahar depresyonu olarak bilinen mevsimsel his durum bozukluğu konusunda ikazlarda bulundu.
Uzm. Klnk. Psk. Bilmem, halk ortasında bahar depresyonu olarak bilinen mevsimsel his durum bozukluğunun ilkbahar-yaz aylarında da görülebilen fakat çoğunlukla sonbahar-kış aylarında karşılaşılan majör depresyon bozukluğunun bir alt tipi olduğunu söyledi.
MEVSİM GEÇİŞLERİNİN YOL AÇTIĞI BİR DURUM
Mevsim geçişleriyle birlikte hava şartlarındaki değişimlerin tüm canlıları ve doğayı etkilediği üzere insanları da fizikî ve ruhsal açıdan etkilediğinin altını çizen Uzm. Klnk. Psk. Dilge Bilmem, “Mevsimsel his durum bozukluğunun en değerli kriteri, belirtilerin mevsim geçişleriyle orantılı olarak her yıl tıpkı devirlerde ortaya çıkması ve kişinin hayatında olabilecek öteki bir durumla kontaklı olmamasıdır. Örneğin, kişinin kışın maddi seviyesinde olumsuz istikamette bir değişiklik oluyorsa ve belirtilerin ortaya çıkmasında bu durumun rolü varsa mevsimsel his durum bozukluğu olarak değerlendirilmemelidir” diye konuştu.
KADINLARDA 4 KAT FAZLA GÖRÜLÜYOR
Yapılan araştırmalarda mevsimsel his durum bozukluğunun bayanlarda erkeklere oranla 4 kat daha fazla görüldüğünü lisana getiren Uzm. Klnk. Psk. Dilge Bilmem, “Kuzey ülkelerine hakikat gidildikçe bu bozukluğun görülme oranının arttığı ortaya konmuştur. Ortaya çıkan semptomlar bireyden şahsa nazaran değişebilir. Çoğunlukla uyku saatlerine bağlı olmaksızın kişinin kendini yorgun ve uykulu hissetmesi ile birlikte bariz güç kaybı ya da uykusuzluk hali, daha evvelden zevk alınan aktivitelere karşı isteksizlik, konsantrasyon ve karar vermede zahmet, iştahta azalma yahut daha çok karbonhidrat yüklü beslenmeyi içeren iştah artışları, anksiyete, değersizlik hissi, karamsarlık, intihar fikri ve intihara yönelme olarak ortaya çıkmaktadır” halinde konuştu.
GÜNEŞ IŞINLARININ AZ ALINMASI DEPRESYONU TETİKLEYEBİLİR
Mevsim geçişlerinden ve hava şartlarının değişiminden neden etkilendiğimizden bahseden Uzm. Klnk. Psk. Bilmem, “Sonbahar-kış aylarında bedene güneş ışınlarının alınmasının azalması sonucu beynin kimi bölgeleri uyarılmadığında serotonin hormonunda azalma, melatonin hormonunda ise artış görülür. Serotoninin azalması melatoninin ise artış göstermesi, şahısta uyku hali oluşturarak iştah artmasına sebep olmaktadır. Bu hormonların dengesizliği sonucunda ise depresyon tetiklenmektedir” tabirlerini kullandı.
VİTAMİN VE MİNERAL BAKIMINDAN GÜÇLÜ YİYECEKLER TERCİH EDİLMELİ
Mevsimsel his durum bozukluğuna karşı tekliflerde bulunan Uzm. Klnk. Psk. Bilmem, şu bilgileri paylaştı:
“Mevsimsel his durum bozukluğu durumunda uzmanlar günde ortalama 1 saat güneş ışığında yürüyüş yahut koşu yapmanın ortaya çıkan olumsuz hisleri yatıştırdığını gözlemlemişlerdir. Beyninize daha az oksijen alınmasını sağlayan yağlı ve karbonhidrat bakımından varlıklı yiyecekler yerine protein, mineral ve vitamin içeren yiyeceklerin tüketilmesine dikkat çekilmektedir. Perdelerin gün içinde açık tutulması, bulunulan ortama ışığın girmesine dikkat edilmesi, toplumsal etraftan ve günlük rutinlerde uzak kalınmaması, uyku sistemine, bilhassa sabah erken saatlerden güneş ışınlarından yararlanmak ve muhtaçlık duyulduğunda sonbahar-kış aylarında kesinlikle profesyonel yardım almak önerilmektedir. Mevsimsel his durum bozukluğu yaşayan şahıslar ekseriyetle güneşli bir yere seyahat ettiklerinde yahut yapay ışık da olsa bu ışık kaynağının olduğu yerlerde bulunduklarında kendilerini rahatlamış ve daha âlâ hissettiklerini tabir etmektedirler”
PSİKOTERAPİ TEDAVİDE EPEYCE ÖNEMLİ
Mevsimsel his durum bozukluğunun tedavisinde psikoterapi, antidepresanlar, uyku mahrumluk terapileri ve ışık tedavisinin kullanıldığını vurgulayan Uzm. Klnk. Psk. Bilmem, “Psikoterapi bu hastalık için epey kıymetlidir. Fakat gerekli görüldüğü durumlarda psikoterapi ve ilaç tedavisi birlikte uygulanabilir. Bu tedavi kombinasyonu bireydeki negatif his durumunun en aza indirilmesini sağlamaktadır. Işık tedavisinde ise şahsa güneşli bir günde ortaya çıkan ışık yoğunluğu floresan ışığı aracılığıyla verilir. Floresan ışığı kişinin 1 metre uzağında tutularak günde 2-4 saat kadar maruz kalması sağlanır. Bunun sonucunda bireyde 3 ile 4 gün civarında besbelli bir düzgünleşme görülür. Lakin tedavi kesilirse, tedaviden sağlanan fayda ortadan kaybolmaktadır. Sonuç olarak mevsimsel his durum bozukluğu kimi şahısların hayat kalitesini etkileyebilmekte ve hayat akışında bariz bozulmalara neden olabilmektedir. Bu nedenle hastalığın tedavisi büyük bir ehemmiyet taşımaktadır” diyerek kelamlarını noktaladı.