25 yaş üstü araçlar için planlanan hurda teşviki düzenlemesi daha Meclis’ten geçmeden piyasaları hareketlendirdi. 2000 model ve daha eski araç sahiplerinin bir keze mahsus sıfır araç alımında ÖTV indiriminden yararlanacak olması, 25 yaş üstü araçlara olan talebi patlattı. Yüksek talep fiyatları katladı. 1 ay evvel 50 bin TL’ye bile satılamayan hurda araçlar artık 100-150 bin TL’ye kapış kapış gidiyor. Vatandaşlar bu hurda araçları alıp teşvikten yararlanma peşinde… Zira, yasa çıktığında, elinde hurda aracı olan vatandaş, 300 bin ila 800 bin TL ortasında ÖTV indiriminden faydalanacak. Örneğin, 2 milyon TL’lik 1600 cm3 motor hacmini aşmayan, ÖTV dilimi yüzde 80’e giren bir arabada 772 bin çıkar sağlayacak.
İLANLAR BİR ANDA ARTTI
Yasanın gündeme gelmesiyle birlikte 2000 model altı araçların ilanlarında da artış yaşandı. İlan platformlarında birtakım araçlar için “Hurda teşvikine uygun” başlıklar dikkat çekti. Satıcılar, “Motoru çalışmaz lakin hurda teşvikine girer”, “Acil değil, hurda teşviki bekliyoruz”, “Teşvikten ve ÖTV’den faydalan, alan kazanır” gibi tabirlerle araçlarını öne çıkarmaya başladı. 2000 altı model araçların fiyatları yasa öncesi 100 bin ila 300 bin TL ortasında değişirken, artık bu araçların fiyatlarında iki katına varan oranlarda artış gözlemlendi.
TALEP PATLADI
Oto endüstride faaliyet gösteren bir ustanın verdiği bilgilere nazaran son periyotta bilhassa çalışmayan hurda otomobillere da talep patladı. Usta, “Burada 80 model Murat 131 vardı. Araç yürümüyor. Sahibi 50 bin TL’ye satmak istedi. Bir yıldır satılmıyordu. Yeni model hurda da olsa modülü için satılır fakat eski modellerin kesimleri çok talep görmüyor. Hurda teşviki konuşulmaya başlayınca otomobilin alıcıları çıktı. Açık artırma üzere fiyatı bir anda 150 bine fırladı” dedi. Vatandaşların hurda arayışının hızlandığını anlatan usta, “İnsanlar 50-100 bin TL’ye hurda aracı almak istiyor. Yasa çıkınca da bunu verip ÖTV indiriminden faydalanarak sıfır araç almayı hedefliyor” sözlerini kullandı.
FİYATLAR İKİYE KATLADI
Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın, yasanın gündeme gelmesiyle 2000 model altındaki araç fiyatlarının süratle yükseldiğini söyledi. Yalçın, “Özellikle son iki haftadır fiyatlar tırmanışa geçti. Bir ay evvel 200 bin TL bandında olan 2000 model bir otomobil son haftalarda 300-350 bin TL’ye kadar yükseldi. 50-60 bin TL’ye satılan 1986 model araç 100 bin TL’yi geçti” sözlerini kullandı. Bu süreçte durumu fırsata çevirmek isteyenlerin de ortaya çıktığını anlatan Yalçın, “Her devir olduğu üzere bu yasanın gündeme gelmesiyle al-satçı fırsatçılar da çıktı. Lakin yasanın ayrıntısı tam bilinmiyor. Bu maddeyle fırsatçılar da patlayabilir” diye konuştu. Ticari araçlarda ÖTV’nin yüzde 4’lerde olduğuna dikkat çeken Yalçın, bu teşvikten daha çok binek araçlarda faydalanılabileceğini ekledi.
12 MODEL YASA KAPSAMINA GİRİYOR
Yeni yasa teklifi, hurdaya çıkarılan 25 yaş ve üzeri araçlar karşılığında ÖTV muafiyeti ile yeni araç alımını teşvik ediyor. Bu teşvik kapsamında, yerlilik oranı yüzde 40 ve üzerinde olan araçlar dikkate alınacak. Teklif olduğu üzere maddeleştiği takdirde 6 farklı markanın 12 modeli kapsam dahiline giriyor. Bu modeller: Togg T10X, Toyota CH-R, Hyundai Bayon, Hyundai i20, Hyundai i10, Ford Tourneo Custom, Ford E-Transit, Ford Transit, Fiat Fiorino, Fiat Egea Cross, Fiat Egea ve VW Transporter.
7 YILDA 519 BİN ARAÇ DÖNÜŞTÜRÜLDÜ
HURDA teşviki Türkiye’de birinci kere 2003’te uygulanmıştı. 4 Ekim 2010’da ise ikinci hurda teşviki uygulaması hayata geçirildi. Akabinde ise son teşvik 2017, 2018 ve 2019’da yürürlükte kaldı. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın datalarına nazaran, 2012 ile 2019 yılları ortasında uygulanan teşvik düzenlemesiyle 7 yılda toplam 519 bin 867 araç geri dönüştürüldü.
YASA 3 MİLYONDAN FAZLA ARACI KAPSIYOR
TBMM’ye sunulan hurda teşviki teklifi, 2000 model ve daha eski araç sahiplerine kıymetli bir fırsat sunuyor. Şayet teklif kabul edilirse, vatandaşlar eski araçlarını hurdaya çıkararak, ÖTV ödemeden sıfır kilometre araç sahibi olabilecek. 25 yaş üstü araç sahiplerini ilgilendiren düzenleme, 3 milyondan fazla kişiyi kapsıyor. Teşvik, araç sahiplerine yalnızca bir sefere mahsus hak tanıyor. Bu teklif, hem trafikteki yaşlı araçların azaltılmasını hem de etraf dostu ve inançlı araçların yaygınlaşmasını hedefliyor.